Edu-factory. Samoorganizacja i opór w fabrykach wiedzy (2012) [Polish]

“Uniwersytet znalazł się dziś z pewnością w centrum zainteresowania wielu światowych i lokalnych graczy politycznych i ekonomicznych. Świadczy o tym choćby fakt, że nawet w Polsce, po dwudziestu latach pozostawiania uczelni samym sobie, podjęto szybkie i zdecydowane kroki, by podporządkować go rynkowej logice rentowności, pomiaru efektywności, konkurencji oraz zysku. Od zawsze był on jednak poddawany różnym naciskom. Dziś, kiedy jego znaczenie radykalnie wzrosło, a presja wywierana przez rozmaite podmioty stała się tak duża, nie sposób dłużej nawet łudzić się, że uniwersytet jest jakkolwiek autonomiczną strukturą.

Jego autonomię można wypracować i z tego względu z pewnością musi być on dzisiaj polem walki – polem, na którym od kilkunastu lat ruchy społeczne w Polsce ponoszą dotkliwą klęskę. Nieważne czy wymienimy tu ruchy studenckie, pracownicze, czy obywatelskie. Ich klęska jest podwójna: tam, gdzie się pojawiają, nie są w stanie wiele wywalczyć z powodu braku szerszego poparcia w środowisku studentów i wykładowców, a w wielu miejscach i momentach, gdy wyartykułowany powinien zostać głos sprzeciwu, zaobserwować można tylko całkowitą bierność i milczenie. Może to zaskakiwać, bo stawka w tej walce jest tyleż wysoka, co oczywista. W czasach, gdy coraz większe znaczenie dla gospodarki i reprodukcji życia społecznego ma wiedza, walka o równość, wolność i demokrację staje się w coraz większym stopniu również walką o równość i swobodę w dostępie do edukacji oraz wolność i demokratyzację produkcji wiedzy.

Czy tym, czym kiedyś dla kapitalizmu przemysłowego była fabryka, dziś dla kapitalizmu kognitywnego jest uniwersytet? Czy możemy zaobserwować podobne mechanizmy wyzysku i kontroli pracy? Czy uniwersytet może być skuteczną przestrzenią organizacji oporu, podobną do tej, jaką stanowiły fabryki ery industrialnej? Te i wiele innych pytań przepuszczonych przez metaforyczną soczewkę „uniwersytetu-fabryki”, pozwoliło na przeprowadzenie dogłębnych, kolektywnych badań, które członkowie Edu-factory przedstawili w Towards a Global Autonomous University. Polska książka Edu-factory. Samoorganizacja i opór w fabrykach wiedzy wychodzi od tamtych rozważań, poszerza ich zakres i próbuje odnieść je do warunków, w których rozwijają się półperyferyjne uniwersytety.”

Editors: Jan Sowa, Krystian Szadkowski
Publisher: Korporacja Ha!art, Kraków, March 2012
Linia Radykalna series
Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 2.5 Polska
ISBN: 978-83-62574-39-1
330 pages

publisher

PDF
EPUB
MOBI
Issuu